Gia trưởng là gì? Tính cách của người gia trưởng như thế nào?
Th5
Gia trưởng là từ thường được sử dụng để dán nhãn cho những người có cái tôi lớn, tính cách độc đoán và thích kiểm soát. Nhưng theo nghĩa gốc, từ gia trưởng không có hàm ý tiêu cực. Vậy chính xác gia trưởng là gì? Tính cách của người gia trưởng như thế nào?
Bạn đang đọc: Gia trưởng là gì? Tính cách của người gia trưởng như thế nào?
Nội dung bài viết này sẽ giúp bạn hiểu được nhiều tầng nghĩa cũng như mở ra cho bạn nhiều góc nhìn về khái niệm gia trưởng là gì, khác với cách hiểu về gia trưởng mà bạn vẫn hay nghĩ.
Nội Dung
Gia trưởng là gì?
Gia trưởng (paternalism) là một hệ tư tưởng, một quan niệm đề cao vai trò và vị trí của người đàn ông trong gia đình. Xuất phát điểm của cụm từ này là thời Nho giáo, khi mà người đàn ông được xem là quan trọng, là trung tâm của gia đình và xã hội; thời điểm xã hội trọng nam khinh nữ.
Ở thời điểm đó, khi sống trong gia đình, người phụ nữ phải coi cha là số 1, khi lấy chồng thì chồng là số 1, còn khi chồng mất thì con trai là số 1. Vì vậy người phụ nữ trong xã hội xưa luôn được gắn với quan điểm ‘Tam tòng’ – Tại gia tòng phụ, xuất giá tòng phu, phu tử tòng tử.
Trong đời sống hiện đại, cụm từ gia trưởng vẫn còn được sử dụng với ngụ ý chỉ những người đàn ông có tính cách độc đoán, bảo thủ, cho bản thân là bề trên, thích kiểm soát người khác theo ý của mình. Họ có một chuỗi các hành động với mục đích giới hạn sự tự do của một cá nhân hay một nhóm người nào đó nhằm muốn người khác phụ thuộc vào mình.
Tính cách của người gia trưởng như thế nào?
Về mặt ngôn ngữ học, nghĩa của từ gia trưởng không có hàm ý tiêu cực. Nó có nghĩa đơn giản là những người đứng đầu, người có khả năng gánh vách và đảm nhận những trọng trách lớn trong gia đình.
Về tính cách và thái độ, người gia trưởng thường là những người có tính cách áp đặt, bảo thủ, kiểm soát và có xu hướng ép buộc người khác phải theo ý của mình. Những người này thường có tính cách cộc cằn, khô khan, dễ cáu gắt và nổi giận. Do tính cách này mà họ thường rất quyết đoán nên về mặt công việc họ thường đạt kết quả cao. Tuy nhiên họ thường thất bại trong việc giao tiếp và quản lý đội nhóm.
Trong gia đình, những người này thường khiến không khí gia đình trở nên nặng nề, ngột ngạt và dễ nảy sinh mâu thuẫn; tạo cho mọi người cảm không muốn ở gần.
Gia trưởng / Người gia trưởng
Những người đưa ra quyết định thay cho người khác. Mặc dù những quyết định này có thể có lợi cho những người kia, nhưng hành động này đã giới hạn và ngăn cản quyền quyết định và khả năng tự chịu trách nhiệm nơi bản thân họ.
Dấu hiệu nhận biết một người đàn ông gia trưởng
Trước tiên, bạn cần hiểu rõ xuất phát điểm của tính cách gia trưởng là từ đâu và hình thành như thế nào. Theo định nghĩa trên Bách khoa toàn thư về Triết học – Đại học Stanford, chủ nghĩa gia trưởng có nghĩa là một cá nhân đưa ra quyết định thay cho cá nhân khác hoặc một nhóm người khác, với mục đích tốt cho họ; tuy nhiên hành động này đã tước đi quyền tự quyết và khả năng tự chịu trách nhiệm của cá nhân hoặc nhóm người kia.
Bên cạnh đó, chủ nghĩa gia trưởng còn đề cập đến hệ tư tưởng và niềm tin rằng phụ nữ sẽ cần đến sự bảo vệ của nam giới. Hệ tư tưởng này vô tình làm giới hạn cảm giác tự chủ và năng lực của phụ nữ.
Sau khi bạn đã hiểu về nguồn gốc và khái niệm của gia trưởng là gì, bạn sẽ dễ dàng hiểu lý do vì sao những người đàn ông có những dấu hiệu sau đây thì được gọi là có tính cách gia trưởng:
Dấu hiệu nhận biết đàn ông gia trưởng
- Thích kiểm soát mọi thứ
- Muốn mọi người phải theo ý mình
- Luôn cho rằng bản thân là đúng
- Muốn mọi người phải nhận sự giúp đỡ từ anh ta
- Có quan niệm người làm việc nhà phải là phụ nữ
- Sẵn sàng sử dụng bạo lực để đạt được mục đích.
Nhìn chung, những đặc điểm tính cách này đều nhằm phục vụ cho niềm tin họ là người đưa ra quyết định vì muốn tốt cho mọi người, và họ còn tin rằng chỉ có quyết định của họ luôn đúng.
Tìm hiểu thêm: Viêm màng não vi khuẩn, virus và nấm: Tìm hiểu sự khác biệt
>>>>>Xem thêm: Hội chứng Sweet
Câu hỏi thường gặp
Đàn ông gia trưởng có tốt không?
Để trả lời cho câu hỏi này, trước hết bạn cũng cần biết qua một số khái niệm mở rộng về gia trưởng là gì.
Steve Corbett và Brian Fikkert là hai tác giả sách, nhà phát triển cộng đồng và cũng là hai nhà nghiên cứu phát triển kinh tế, họ đã xuất bản một quyển sách về chủ nghĩa gia trưởng và phân loại chủ nghĩa này thành 5 loại khác nhau bao gồm:
- Gia trưởng tài nguyên (Resource paternalism): Tin rằng bản thân là người đảm nhận trọng trách trong việc kiếm tiền và cung cấp cho những người khác trong gia đình và xã hội. Vì đối với người gia trưởng thì những người khác không có khả năng tự chủ về tài chính.
- Gia trưởng tinh thần / tôn giáo (Spiritual paternalism): Cho rằng bản thân là người am hiểu và có niềm tin, tư tưởng tốt hơn bất kỳ ai.
- Gia trưởng hiểu biết (Knowledge paternalism): Người có tính gia trưởng hiểu biết luôn cho rằng người kia không hiểu bản thân mình bằng họ nên họ có xu hướng đưa ra quyết định thay người kia.
- Gia trưởng sức lao động (Labor paternalism): Muốn làm tất cả mọi thứ vì không tin vào khả năng của người khác.
- Gia trưởng quản lý (Managerial paternalism): Lập kế hoạch và đưa ra quyết định thay người khác, vì không tin người khác có khả năng làm tốt.
Vậy đàn ông gia trưởng thì có tốt không?
Quả thật, đối với những người có tính cách thích dựa dẫm, thích phụ thuộc và không có khả năng sống tự lập thì việc ở gần một người đàn ông gia trưởng là một điều cần thiết. Ngược lại, đối với một người phụ nữ tự tin, có khả năng tự lập và biết cách chăm sóc bản thân (self-care) thì có thể sẽ không cần người đàn ông bên cạnh phải tỏ ra gia trưởng và quyết định tất cả.
Phụ nữ gia trưởng là gì? Phụ nữ có gia trưởng hay không?
Như đã đề cập, gia trưởng là một khái niệm và là một hệ tư tưởng có từ thời kỳ Nho giáo, là tàn dư của xã hội phong kiến lúc bấy giờ. Vào thời đó, phụ nữ không được xem trọng trong gia đình, mà chỉ xem là người chăm lo việc nội trợ và duy trì nòi giống.
Tuy nhiên, khi cụm từ gia trưởng được sử dụng để ám chỉ một người phụ nữ thì lại được nhiều người hưởng ứng với thái độ tích cực hơn. Vì người phụ nữ gia trưởng thường được mọi người tung hô là người có khả năng tự chủ, độc lập tài chính và có khả năng chăm sóc người khác.
Kết luận
Tóm lại, gia trưởng là một hệ tư tưởng, một niềm tin về những người khác không có khả năng tự lo cho bản thân và chỉ có bạn mới là người đưa ra quyết định tốt nhất cho họ.
Sau khi hiểu rõ hơn về nguồn gốc và khái niệm của gia trưởng thì bạn có thể mới hiểu ra rằng vì sao những người gia trưởng lại có những tính cách và những hành vi như vậy. Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về gia trưởng là gì.
